Lâm Đồng: Năm Ất Tỵ kể chuyện nuôi rắn làm giàu của bà con huyện Đạ Huoai

Nghề nuôi rắn kinh doanh chưa phổ biến trên địa bàn tỉnh Lâm Đồng nhưng những ai đã mày mò, thử nghiệm nghề này rồi thì rất khó bỏ, bởi thu nhập đem lại không kém các cây trồng như: Sầu riêng, cà phê, cây ăn quả,... Nuôi rắn là một nghề khá mới mẻ với hầu hết bà con nông dân huyện Đạ Huoai. Những hộ nuôi rắn đầu tiên tại địa phương bắt đầu khoảng 5 năm trước cũng xác định đây là một nghề tiềm ẩn rủi ro về kinh tế. Nhưng giờ đây, vật nuôi này đang cho giá trị kinh tế ổn định, từng bước giúp nhiều hộ dân làm giàu ngay trên mảnh đất quê hương.

Cơ duyên vời nghề nuôi rắn ráo trâu

Một trong những nông hộ điển hình đó là gia đình anh Nguyễn Văn Thư, chị Tô Thị Cúc (ngụ tại Thôn 2, xã Quảng Trị, huyện Đạ Huoai). Xuất phát điểm là gia đình có hoàn cảnh khó khăn nhưng anh Thư đã mạnh dạn dám nghĩ, dám làm, mày mò, tự xây dựng mô hình nuôi rắn đầu tiên trên địa bàn huyện. Chúng tôi đến trại nuôi rắn của anh Thư vào giữa trưa một ngày cuối năm 2024. Vừa chăm chút dọn dẹp chuồng trại, phân loại thức ăn cho từng chuồng rắn, anh Thư kể, gia đình có ý tưởng phát triển mô hình nuôi rắn ráo trâu từ chuyến về thăm quê hương miền Bắc. Thấy người thân trong gia đình nuôi rắn bán với giá cao, kỹ thuật nuôi không quá phức tạp nên anh quyết tâm nuôi rắn thử nghiệm. Gia đình anh quyết định vay vốn ngân hàng, thuê thợ làm 80 ô chuồng gỗ, sau đó ra miền Bắc mua trứng rắn mang vào cho ấp nở nuôi từ tháng 4/2021.

Sau một tuần, rắn con cứng cáp, cho ăn dặm mồi là những con côn trùng tươi sống như nhái, châu chấu… Rắn nhỏ ăn ít nên việc kiếm mồi cho chúng cũng dễ dàng, đến khi rắn được 35 ngày tuổi sẽ ăn gần 1 kg thức ăn côn trùng và mỗi tháng cho ăn 8 bữa. Thế nhưng, vì nguồn thức ăn ngoài thiên nhiên cạn dần, nhất là mỗi khi nắng lên thì khó kiếm thức ăn cho rắn. Bên cạnh đó, việc chưa nắm bắt đầy đủ các quy trình, kỹ thuật nuôi cũng khiến rắn thường xuyên mắc một số bệnh, đau yếu, dẫn đến tổng đàn dần bị hao hụt. Khó khăn về mặt kỹ thuật, anh chị đã gấp rút đi học hỏi kinh nghiệm qua những người nuôi rắn chuyên nghiệp các tỉnh phía Bắc, đặc biệt là việc phải tập cho rắn ăn những thức ăn sẵn được bảo quản như gà, vịt loại thải từ các công ty, các trang trại chăn nuôi. Và qua một thời gian dài, đến nay anh Thư đã thuần được rắn các loại ăn hoàn toàn thức ăn đông lạnh, chủ động được nguồn thức ăn cũng như giảm được chi phí chăn nuôi lớn.

Tuy nhiên, theo anh Thư, mặc dù rắn ráo trâu (hay còn gọi là hổ trâu, hổ vằn, hổ vện) không có nọc độc nhưng vì là loài động vật có bản tính hoang dã, ưa thích môi trường sống và bắt mồi tự nhiên nên quy trình chăm sóc, cho ăn đối với rắn trưởng thành phải rất cẩn thận. Bên cạnh đó nghề nuôi rắn cũng khá kỳ công, người nuôi phải có kinh nghiệm ban đầu, hiểu được tập tính. “Chăm sóc chúng cũng không đơn giản, đòi hỏi người nông dân phải có tính kiên trì, nhẫn nại thì mới tiếp cận được với nghề. Thức ăn cho rắn phải phù hợp với từng lứa tuổi, chú ý phòng trừ dịch bệnh cho cả đàn rắn, khu vực chăn nuôi luôn khô ráo, sạch sẽ, thoáng mát”, anh Thư chia sẻ.

Tiềm năng nhân rộng mô hình

Tại trang trại nuôi rắn quy mô lớn khác ở thôn Liên Hòa, xã Mỹ Đức (huyện Đạ Huoai), anh Nguyễn Quang Dũng (39 tuổi) chủ trang trại vui vẻ dẫn chúng tôi đi thăm hàng trăm chuồng gỗ nuôi rắn với trên 10.000 con, trong đó, rắn thương phẩm khoảng 4.500 tới 5.000 con. Theo nhận xét từ anh Dũng, người có nhiều năm kinh nghiệm nuôi rắn ráo trâu thương phẩm, nếu như các tỉnh phía Bắc chỉ có thể nuôi rắn kinh doanh từ tháng 2 tới tháng 10 do các tháng còn lại trời lạnh giá, rắn phát triển rất chậm thì tại địa bàn huyện Đạ Huoai với biên độ nhiệt trong năm khoảng 23 độ C tới 32 độ C, rất phù hợp để nuôi rắn kinh doanh quanh năm.

Về quy trình chăn nuôi, anh Dũng chia sẻ, một con rắn cái nuôi đẻ trung bình 12 - 20 trứng, làm chủ được quy trình ấp trứng rắn, anh phân loại cụ thể nếu trứng đạt thì để bán giống, nếu trứng không đạt thì chuyển qua nuôi thương phẩm. Với giá bán rắn hiện nay khoảng 400.000 đến 500.000 đồng/kg (có thời điểm cao bán giá 700.000 đồng/kg), rắn giống bán từ 150.000 - 200.000 đồng/con và rắn thương phẩm rất dễ tiêu thụ, có tới đâu xuất bán được hết tới đó, khiến người chăn nuôi rắn như anh Dũng rất phấn khởi. Hiện, mỗi năm trang trại của anh đạt doanh thu 3,5 tới trên 4 tỷ đồng, trừ chi phí thức ăn, công lao động khoảng 1 tỷ đồng, lợi nhuận thu khoảng 2,5 tới 3 tỷ đồng. Ngoài ra, da của rắn khi lột xác cũng được các thương lái đặt mua với giá 200.000 đồng/kg, giúp gia đình có thêm thu nhập.

Trước những tín hiệu khả quan từ thị trường, anh Dũng đang tiếp tục phát triển đàn, hướng tới khoảng 15.000 đến 20.000 con các loại. Ngoài ra, anh đang dự tính thành lập hợp tác xã chăn nuôi, trong đó sẵn sàng chuyển giao, chia sẻ kinh nghiệm cho các hộ dân có nhu cầu nuôi rắn để phát triển kinh tế gia đình và trang trại của anh sẽ bao tiêu đầu ra sản phẩm cho bà con.

Ông Hoàng Hồng Giang - Chủ tịch Ủy ban nhân dân xã Mỹ Đức, huyện Đạ Huoai đánh giá việc phát triển mô hình chăn nuôi rắn ráo trâu thương phẩm mang lại hiệu quả kinh tế khả quan, địa phương đánh giá rất cao. Mô hình nuôi rắn của gia đình anh Dũng đã duy trì được hơn 1 năm, phát triển khá thuận lợi và vật nuôi thích nghi với khí hậu nên việc chăm sóc cũng không quá vất vả. Bên cạnh đó, thị trường tiêu thụ dễ dàng, thu nhập ổn định. Đây là động lực cho các gia đình tại địa phương tham khảo để đa dạng ngành nghề chăn nuôi, làm giàu trong lĩnh vực nông nghiệp.

Tác giả: Chính Phong
Nguồn: Báo điện tử Lâm Đồng